GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu araþtýrma toplum ruh saðlýðý merkezinden hizmet alan ve almayan hastalarýn yeti yitimi ve sosyal iþlevsellik düzeyleri ile öznel iyileþme algýlarýný incelemek ve karþýlaþtýrmak amacýyla gerçekleþtirilmiþtir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Karþýlaþtýrmalý ve tanýmlayýcý tipte olan bu araþtýrma, Haziran-Aðustos 2018 tarihleri arasýnda Toplum Ruh Saðlýðý Merkezinden (TRSM) hizmet alan (n=19) ve TRSM’den hizmet almayan (n=19) hastalar ile gerçekleþtirilmiþtir. Veriler Yeti Yitimi Deðerlendirme Çizelgesi (WHO-DAS-II), Toplumsal Ýþlevselliði Deðerlendirme Ölçeði (TÝDÖ) ve Öznel Ýyileþmeyi Deðerlendirme Ölçeði (ÖzÝDÖ) ile toplanmýþtýr. Verilerin analizinde, Mann Whitney U testi, Ki-Kare testi ve Pearson Korelasyon analizi kullanýlmýþtýr.
BULGULAR: TRSM’den hizmet alan ve almayan hastalarýn yeti yitimi, sosyal iþlevsellik ve öznel iyileþme algý düzeyleri arasýnda istatistiksel olarak anlamlýlýk bulunmazken TRSM’den hizmet alan hastalarýn yeti yitimlerinin daha az olduðu, iþlevsellikleri ve öznel iyileþme algýlarýnýn daha iyi olduðu belirlendi. Hastalýðýn baþlangýç yaþý ve gelir miktarý arttýkça hastalarýn toplumsal iþlevselliklerinin de arttýðý belirlendi (p=0.031, p=0.032; sýrasýyla). Hastalarýn toplumsal iþlevsellik ile yeti yitimi düzeyleri arasýnda negatif yönde anlamlý bir iliþki olduðu belirlenirken TÝDÖ ve ÖzÝDÖ arasýnda pozitif yönde anlamlý bir iliþki saptandý (p=0.045, p=0.020; sýrasýyla). WHO-DAS-II ve ÖzÝDÖ arasýnda negatif yönde anlamlý bir iliþki olduðu belirlendi (p=0.002).
TARTIÞMA ve SONUÇ: TRSM’den hizmet alan hastalar ile hizmet almayan hastalarýn yeti yitimi, toplumsal iþlevsellik ve öznel iyileþmeleri arasýnda anlamlýlýk saptanmadý. Toplumsal iþlevsellik düzeyleri daha iyi olan hastalarýn öznel iyileþme algýlarý daha iyi bulunurken yeti yitiminin daha az olduðu belirlenmiþtir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu araþtýrma, bipolar bozukluk tanýlý hastalarýn birincil bakým vericilerinin algýladýðý bakým yükü ve etkileyen faktörleri belirlemek amacý ile tanýmlayýcý olarak gerçekleþtirildi.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Araþtýrma Ýstanbul'daki bir üniversite hastanesinin Psikiyatri kliniðinde takip edilen bipolar bozukluk tanýlý hastalarýn bakým vericileri ile Mart - Eylül 2018 tarihleri arasýnda yürütüldü. Veriler, Bilgi Formu ve Bakým Verenlerin Yükü Envanteri (BYE) ile toplandý. Verilerin analizinde; tanýmlayýcý istatistikler, Mann Whitney U testi, Baðýmsýz Örneklem t testi, Kruskal Wallis H testi, One-Way Anova, LSD ve Dunn’s testleri, Spearman ve Pearson korelasyon analizi kullanýldý.
BULGULAR: Bakým vericilerin yaþ ortalamasý 38.36±11.69 olup, %60.4’ünü kadýnlar oluþturmaktadýr. BYE puan ortalamasý 41.99±19.9 olup, alt boyutlarýnda en yüksek puaný geliþimsel yük alt boyutundan (12.35±5.25) aldýklarý görüldü. Bakým vericinin hastanýn çocuðu olmasý, hasta ile ayný evde yaþama, gönüllü olarak bakým verme, bakýmda rollerini yerine getirmede güçlük yaþama, manevi durumunu zayýf olarak deðerlendirme, hastanýn kendi bakýmý ve tedavisi konusunda baþka birinin yardýmýna ihtiyaç duyma sýklýðý, hastalýk belirtilerinin görülme sýklýðý, bipolar bozukluða eþlik eden baþka bir hastalýðýn bulunmasý ve þiddet uygulama sýklýðýna göre BYE ve alt boyut puanlarý arasýnda istatistiksel olarak anlamlý bir farklýlýk saptandý (p<0.05). Hastaya haftalýk bakým için ayrýlan süre ile Zaman Baðýmlýlýk Yükü alt boyutu arasýnda pozitif yönlü bir iliþki saptandý.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Bipolar bozukluk tanýlý hastalarýn bakým verenlerinin orta düzeye yakýn bir yük yaþadýklarý saptandý. Bakým verenlere destek olacak güçlendirme programlarýnýn oluþturulmasý ve geniþ örneklemli karþýlaþtýrýlmalý çalýþmalarýn yapýlmasý önerilebilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþma, saðlýk çalýþanlarýnda sosyal zekâ, benlik saygýsý ve psikolojik saðlamlýk arasýndaki iliþkiyi ve etkileyen faktörleri belirlemek amacý ile yapýldý.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu araþtýrma 03 Haziran–15 Eylül 2017 tarihleri arasýnda kesitsel ve tanýmlayýcý olarak Siirt Devlet Hastanesinde araþtýrmaya katýlmayý kabul eden 241 saðlýk çalýþaný ile yapýldý. Araþtýrma verileri; Bireysel Bilgi Formu, Rosenberg Benlik Saygýsý Ölçeði (RBSÖ), Tromso Sosyal Zekâ Ölçeði (TSZÖ)ve Kýsa Psikolojik Saðlamlýk Ölçeði (KPSÖ) kullanýlarak toplandý. Veriler SPSS Windows 22.0 versiyonu kullanýlarak analiz edildi.
BULGULAR: Saðlýk çalýþanlarýnýn ölçeklerden aldýklarý toplam puan ortalamalarý; TSZÖ, 74.2±11.4, RBSÖ, 21.2±4.18, KPSÖ, 19.5±5.0 olduðu saptandý. Rosenberg Benlik Saygýsý Ölçeði, Kýsa Psikolojik Saðlamlýk Ölçeði ve Tromso Sosyal Zekâ Ölçeði ve sosyal zekâ alt ölçekleri arasýnda pozitif yönde istatistiksel olarak anlamlý bir iliþki olduðu ve sosyal zekânýn, benlik saygýsý ve psikolojik saðlamlýðý yordayan bir faktör olduðu belirlendi (p<0.001). Kendini ifade etme yeteneði iyi olan saðlýk çalýþanlarýn benlik saygýsý, sosyal zekâ ve psikolojik saðlamlýklarýnýn istatistiksel olarak anlamlý ve yüksek olduðu saptandý (p<0.05).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Saðlýk çalýþanlarýnýn, benlik saygýlarýnýn yeterli, sosyal zekâ ve psikolojik saðlamlýklarýnýn iyi düzeyde olduðu ve benlik saygýsý, psikolojik saðlamlýk ve sosyal zekânýn birbiri ile iliþkili olduðu belirlendi. Saðlýk çalýþanlarýnýn, benlik saygýsý, sosyal zekâ ve psikolojik saðlamlýk düzeylerinin artmasý ile stres ve tükenmiþlikle baþ etmelerinin kolaylaþacaðý ifade edilebilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Araþtýrma; hemþirelik öðrencilerinde, çeliþik duygulu cinsiyetçiliðin menstrüal tutuma etkisini deðerlendirmek amacýyla yapýlmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Tanýmlayýcý tipte olan bu araþtýrma 2017–2018 eðitim-öðretim yýlýnda 289 hemþirelik öðrencisi ile yürütülmüþtür. Veri toplama aracý olarak öðrencilerin sosyo-demografik özelliklerini, menstrüasyon ile ilgili durumlarýný belirleyici araþtýrmacýlar tarafýndan geliþtirilen soru formu, “Çeliþik Duygulu Cinsiyetçilik Ölçeði (ÇDCÖ)” ve “Menstrüasyon Tutum Ölçeði (MTÖ)” kullanýlmýþtýr. Veriler bilgisayar ortamýnda deðerlendirilmiþ ve tanýmlayýcý veriler; sayý, yüzde, ortalama, standart sapma olarak sunulmuþtur. ÇDCÖ ve MTÖ puanlarý arasýnda pearson korelasyon analizi yapýlmýþtýr. Ýstatistiksel anlamlýlýk düzeyi olarak p<.05 kabul edilmiþtir.
BULGULAR: Çalýþmaya katýlan öðrencilerin, yaþ ortalamasý 19.73±1.33 olup, %37.4’ü birinci sýnýfa devam etmektedir. Çalýþmaya katýlan öðrencilerin ÇDCÖ toplam puan ortalamasý 76.79±15.31, düþmanca cinsiyetçilik alt boyutu puan ortalamasý 40.97±9.87, korumacý cinsiyetçilik alt boyutu puan ortalamasý ise 35.81±8.76 olarak saptanmýþtýr. Öðrencilerin MTÖ toplam puan ortalamasýnýn 86.86±10.31 olduðu görülmüþtür. ÇDCÖ ile MTÖ puanlarý arasýndaki iliþki incelendiðinde; ÇDCÖ toplam puaný ve alt boyutlarý ile MTÖ toplam puanlarý arasýnda istatistiksel olarak anlamlý bir korelasyon bulunmamýþtýr (p>.05). ÇDCÖ ile MTÖ alt boyutlarý arasýndaki iliþki incelendiðinde ise bazý alt boyutlar arasýnda iliþki olduðu saptanmýþtýr (p<.05).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Çeliþik duygulu cinsiyetçilik ile menstrüal tutum arasýnda anlamlý bir iliþki olmadýðý belirlenmiþtir. Öðrencilerin menstrüal tutumunu olumlu yönde geliþtirmek ve sürdürmek için menstrüal tutumu etkileyebilecek faktörler araþtýrýlmalýdýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Yirmi dört saat kesintisiz hizmet vermesi ve sürekli etkileþim gerektirmesi nedeniyle hemþirelik mesleði açýsýndan kendini tanýma oldukça önem teþkil etmektedir. Kendi yetenek ve becerilerini yeteri kadar tanýmayan hemþire kendi duygusal ihtiyaçlarýný kompanse etmek hasta da bakým gereksinimlerinin giderilmesi için birbirlerine karþý kendi gereksinimlerinden ödün verebilirler, iliþkide birbirlerine baðýmlý hale gelebilirler. Bu doðrultuda, bu çalýþmanýn amacý, öðrenci hemþirelerin kendini tanýma ve kiþilerarasý iliþkilerde karþýlýklý baðýmlý olma durumlarýnýn incelenmesidir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Araþtýrma nicel, kesitsel ve korelasyonel olarak tasarlanmýþtýr. Araþtýrmanýn örneklemini hemþirelik lisans programýnda öðrenim gören 446 öðrenci oluþturmaktadýr. Katýlýmcýlara Giessen Test (GT), Eþ-Baðýmlýlýk Belirleme Ölçeði (EÞBBÖ) ve sosyo demografik özelliklerin yer aldýðý veri toplama formu uygulanmýþtýr. Veri analizi SPSS 18.0 paket programý ile yapýlmýþtýr. Nicel deðiþkenler için ortalama, standart sapma ve minimum-maximum deðerler hesaplanmýþtýr. Baðýmsýz deðiþkenler için Pearson's korelasyon testi uygulanmýþtýr.
BULGULAR: Çalýþmada dördüncü sýnýf öðrencilerin kontrollü, sosyal açýdan uyumlu, baðýmlý olmayý tercih eden ve depresif kiþilik özelliklerine sahip olduklarý tespit edilmiþtir. Karþýlýklý baðýmlý olma durumlarý açýsýndan birinci sýnýf öðrenci hemþireler dördüncü sýnýf öðrenci hemþirelere göre baþkalarýna odaklý, benlik deðerleri yüksek ve kendilerini gizlemeyi tercih ettikleri bulunmuþtur. Kendini tanýma ile karþýlýklý baðýmlý olma durumu arasýnda benlik deðeri ile sosyal uyum-olumsuz sosyal uyum ve hipomanik- depresif alt boyutu arasýnda pozitif yönde iliþki bulunmuþtur (p<0.01).
TARTIÞMA ve SONUÇ: Öðrenci hemþirelerin kendini tanýma ve karþýlýklý baðýmlý olma durumlarýnda benlik deðeri, sosyal açýdan uyumlu-uyumsuz olma ile hipomanik-depresif olma özelliklerinin etkili olduðu görülmüþtür. Bu doðrultuda öðrenci hemþirelerde karþýlýklý baðýmlýlýk geliþiminin önlenmesi/iyileþmesi ve kendini tanýma düzeylerinin yeterli olmasý için öðrencilerin benlik deðerini destekleyici, duygu durumlarýný ve sosyal açýdan geliþimlerini olumlu yönde etkileyen, deðiþim ve geliþim amaçlý öðretim ve eðitim uygulanabilir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþma, tüp bebek tedavisine baþvuran kadýnlarýn umutsuzluk, anksiyete ve depresyon düzeylerinin belirlenmesi amacýyla yapýlmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþma, bir üniversite hastanesinin “Tüp Bebek Ünitesi”ne Ekim-Kasým 2019 tarihleri arasýnda baþvuran, araþtýrmaya katýlmayý kabul eden ve infertil tanýsý almýþ 70 kadýn hasta ile yürütülmüþtür. Çalýþmanýn verileri, Beck Umutsuzluk Ölçeði (BUÖ), Beck Anksiyete Ölçeði (BAÖ), Beck Depresyon Ölçeði (BDÖ) ve Sosyo-demografik Bilgi Formu ile yüz yüze görüþme tekniði kullanýlarak toplanmýþtýr. Çalýþmanýn etik izni, araþtýrmanýn yapýldýðý üniversitenin klinik araþtýrmalar biriminden alýnmýþtýr. Tanýmlayýcý verilerin deðerlendirilmesinde frekans ve yüzdelikler; iliþki ve karþýlaþtýrmalar için Ki-Kare ve Spearman Korelasyon Testi kullanýlmýþtýr.
BULGULAR: Çalýþmaya katýlan kadýnlarýn %44.4’ü lise, %21.4’ü üniversite mezunudur. Kadýnlarýn %60’ý gelir getiren bir iþte çalýþmamakta ve %57.2’sinin gelir durumu orta düzeydedir. Kadýnlarýn %41.4’ü 33 ve üzeri yaþta, %55.7’si kendisinden kaynaklanan nedenlerden dolayý çocuk sahibi olamadýðýný bildirmiþtir. Evlilik yýlý ortalamalarý 7.4, korunmasýz yýl ortalamalarý 6.1, BUÖ, BAÖ ve BDÖ puan ortalamalarý sýrasýyla 7, 35 ve 17’dir. Çalýþmaya katýlan kadýnlarýn, gelir getiren bir iþte çalýþma durumlarý ile BAÖ ve BDÖ puanlarý arasýnda ve korunmasýzlýk yýllarý ile BAÖ puanlarý arasýnda anlamlý bir iliþki olduðu belirlenmiþtir. Kadýnlarýn eðitim durumlarý ile BAÖ ve BDÖ puanlarý arasýnda ters yönde bir iliþki olduðu buna karþýn iþsizlik durumlarý ile BUÖ, BAÖ ve BDÖ puanlarý arasýnda pozitif yönde anlamlý bir iliþki olduðu görülmüþtür.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Araþtýrmaya katýlan kadýnlarýn eðitim düzeyleri düþtükçe BDÖ ve BAÖ puanlarýnýn arttýðý ve çalýþmayanlarýn BUÖ, BAÖ ve BDÖ puanlarýnýn yüksek olduðu ayrýca korunmasýz kaldýklarý yýllar arttýkça anksiyete puanlarýnýn da arttýðý görülmüþtür. Bu bulgulara göre infertilite tedavisi alan kadýnlardan; eðitim düzeyi düþük olanlar, çalýþmayanlar ve korunmasýzlýk yýllarý fazla olanlarýn risk grubu olarak ele alýnmasý, kaygý ve depresyon yönünden taranmasý gerekmektedir. Ýnfertilite alanýnda çalýþan tüm hemþireler, tedavi baþarýsýný artýrmak için psikososyal danýþmanlýk becerilerini geliþtirmeli ve danýþmanlýk becerileri bu alanda verilen hizmetlerde aktif kullanýlmalýdýr.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþmanýn amacý çocuklarda deliryumu belirlemek üzere bir form geliþtirilmesidir.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu çalýþmada söz konusu formu geliþtirmek için Delphi tekniði kullanýlmýþtýr. Bilimsel araþtýrmalar yürütmüþ uzmanlar ile daha önce çocuk yoðum bakýmý alanýnda çalýþmýþ saðlýk uzmanlarý araþtýrmaya dahil edilmiþtir. Ýlk aþamada katýlýmcýlarýn verdiði yanýtlardan toplam 47 madde seçilmiþ ve bu maddeler ikinci aþamada kullanýlmak üzere beþli Likert tipi anketine dönüþtürülerek araþtýrmanýn ilk aþamasýna katýlan 46 kiþiye daðýtýlmýþtýr. Ýkinci aþama 38 kiþinin katýlýmý ile tamamlanmýþtýr. Ýkinci aþama tamamlandýktan sonra maddeler üzerinde istatiksel analiz yapýlmýþ ve söz konusu 38 kiþiye anket daðýtýlmýþtýr. Veriler deðerlendirilirken merkezi eðilim ölçülerinden yüzde, ortalama, standart sapma, medyan, birinci çeyreklik ve üçüncü çeyreklik ile aralýk deðerleri kullanýlmýþtýr. Medyan, Birinci Çeyreklik (Q1), Üçüncü Çeyreklik (Q3) ve Geniþlik (Q3-Q1), Delphi tekniði ile toplanan verilerin analizi sýrasýnda zayýf maddelerin belirlenmesi için kullanýlan istatiksel ölçülerdir.
BULGULAR: Delphi tekniði ile elde edilen sonuçlara göre katýlýmcýlar çocuklarda deliryumun belirlenmesi ile ilgili 32 madde üzerinde anlaþmaya varmýþlarýdýr. Çocuklarda deliryum ile ilgili en önemli taný kriteri, Delphi yöntemi kullanýlarak tespit edilen ortak karara göre tanýmlanmýþtýr.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Delphi tekniði kullanýlarak geliþtirilen çocuklarda deliryum taný formunun yoðun bakým ünitesinde çalýþan hemþireler için uygun olduðu sonucuna varýlmýþtýr. Bu tamamen niteliksel bir araþtýrmadýr. Dolayýsýyla, bu araþtýrmada uzmanlarýn görüþleri doðrultusunda geliþtirilen formun yoðun bakým ünitelerinde yatan pediatrik hastalar söz konusu olduðunda hemþirelerin zorluk yaþadýðý deliryum tanýsý için uygunluðunu doðrulamak için nicel olarak analiz edilmesi önerilmektedir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Araþtýrmanýn amacý þizofreni hastalarýnýn ebeveynlerinin damgalanma deneyimlerini açýklamaktýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Araþtýrma tanýmlayýcý kalitatif tasarýmdadýr. Þizofreni hastasýna bakým veren 16 ebeveyn araþtýrmanýn örneklemini oluþmuþtur. Veriler yüz yüze, derinlemesine görüþme yöntemi ile toplanmýþtýr. Veri analizinde içerik analizi yöntemi kullanýlmýþtýr.
BULGULAR: Ebeveynlerin damgalanma deneyimleri çok boyutlu bir fenomendir. Görüþmelerden elde edilen veriler: damgalamanýn boyutlarý, damgalamanýn yaþantýya etkileri, damgalama ile baþetme ve çözüm önerileri olmak üzere dört tema altýnda toplanmýþtýr.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Sonuç olarak þizofreni hastasýna bakým veren ebeveynler damgalamadan hem duygusal hem de sosyal yaþamlarýnda olumsuz olarak etkilenmekte, baþetmede zorlanmakta ve damgalanma deneyimiyle mücadelede topluma bilgi verilmesi ve empatik anlayýþ kazandýrýlmasýnýn gerekliliðine vurgu yapmaktadýrlar. Saðlýk profesyonellerinin ebeveynlerinde damgalanma deneyimlerinin ve bu deneyimin etkilerinin farkýnda olmalarý önemlidir.

GÝRÝÞ ve AMAÇ: Bu çalýþma psikiyatri kliniðinde çalýþan hemþirelerin düþünce ve deneyimlerini ortaya çýkarmak amacýyla yapýlmýþtýr.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Çalýþmada nitel araþtýrma yöntemlerinden, durum çalýþmasý kullanýlmýþtýr. Araþtýrmada üç devlet hastanesinin psikiyatri kliniðinde çalýþan 10 hemþire ile bireysel görüþmeler yapýlmýþtýr. Veri toplama aracý olarak “Kiþisel Bilgi Formu” ve “Yarý Yapýlandýrýlmýþ Görüþme Rehberi” kullanýlmýþtýr. Verilerin analizinde betimsel analiz yöntemi kullanýlmýþtýr.
BULGULAR: Araþtýrmada katýlýmcýlarýn 9/10’u kadýn, 5/10’u 41–50 yaþ arasýnda ve 6/10’u lisans mezunudur. Psikiyatri kliniðinde hemþire olmanýn anlamý sorusunda en çok ortaya çýkan temalar “ruhsal hastalýða yönelik farkýndalýk” (4/10) olmuþtur. Katýlýmcýlara göre psikiyatri kliniðinde hemþire olmayý zorlaþtýran faktörler “kurumsal faktörler”, kolaylaþtýran faktörler ise “sevmek” (6/10), “ekip dinamiði” (6/10) olarak belirlenmiþtir. Psikiyatri kliniklerinin “bütüncül bakým” (5/10) verilmesi bakýmýndan diðer kliniklerden farklý olduðu belirtilmiþtir.
TARTIÞMA ve SONUÇ: Ülkemizdeki mevcut ruh saðlýðý yapýsý içinde psikiyatri kliniðinde hemþire olmayý zorlaþtýran birçok faktör bulunmaktadýr. Psikiyatri kliniðinde çalýþan hemþirelerin lisansüstü eðitime teþvik edilmesi ve lisansüstü eðitimini tamamlayan hemþirelerin ise alanda uzman hemþire olarak istihdamlarýnýn saðlanmasýnýn psikiyatri hemþireliði alanýna katký saðlayacaðý ve hemþirelik bakýmýnýn kalitesini artýracaðý düþünülmektedir.

Günümüzde internetin yaygýn kullanýmý kötü amaçlý sitelerin artmasýna, bu sitelerde failler ile çocuklarýn karþýlaþmasýna ve çevrimiçi çocuk cinsel istismarýnýn ortaya çýkmasýna neden olmaktadýr. Çevrimiçi çocuk cinsel istismarý, bir çocuktan cinsel tatmin saðlama amacýyla cinsel içerikli materyal elde etme, bu materyalleri görüntüleme, toplama, maddi kazanç amacýyla daðýtma eylemlerini içermektedir. Çevrimiçi çocuk cinsel istismarý, çocuk ve ailelerde ruhsal iyilik halinin bozulmasýna yol açarak toplum ruh saðlýðýný tehdit etmektedir. Alan yazýnda çevrimiçi çocuk cinsel istismarý ile ilgili yeterince çalýþma olmadýðý, daha çok çocuk pornografisi ile ilgili çalýþmalarýn olduðu görülmektedir. Bu derlemede, mevcut literatür ýþýðýnda çevrimiçi çocuk cinsel istismarý tanýmý ve süreç özellikleri, çevrimiçi cinsel istismar maðdurlarýnýn yaygýnlýðý, çevrimiçi çocuk cinsel istismar maðdurlarýnýn ve suçlularýnýn özellikleri ile ilgili bilgiler aktarýlmaktadýr. Ayrýca derlemede, pedofilik kültürün çocuk cinsel istismarýný nasýl desteklediði ve suçlularýn yakalanmama stratejileri ile ilgili veriler de sunulmaktadýr. Çevrimiçi ortamda geçirilen sürenin artmasý ve suçlularýn yeni stratejiler geliþtirmesi, çocuklarýn çevrimiçi ortamda cinsel istismara maruz kalma risklerini de arttýrmaktadýr. Bu nedenle çevrimiçi çocuk cinsel istismarýnýn tespit edilmesi ve önlenmesi toplum ruh saðlýðýnýn korunmasý ve geliþtirilmesi bakýmýndan önemlidir. Bu derlemede aktarýlan çevrimiçi çocuk cinsel istismarý literatür bilgisi ile ruh saðlýðý profesyonellerinin farkýndalýklarýnýn artmasýna ve gelecekteki çalýþmalara katkýda bulunmaya çalýþýlmaktadýr.