AMAÇ: Çalýþma, koroner anjiyografi ve perkütan transluminal koroner anjiyoplasti iþlemleri öncesi uygulanan müzik eþliðinde progresif kas gevþeme egzersizinin bireylerin durumluluk-süreklilik anksiyete düzeylerine olan etkisini belirlemek amacýyla yapýlmýþtýr.

YÖNTEMLER: Yarý-deneysel bir araþtýrma olup ön test-son test, kontrol gruplu desen düzeninde uygulanmýþtýr. Araþtýrmada örneklem büyüklüðü her bir grup için 50 olarak belirlenmiþ ve 50 deney koroner anjiyografi, 50 deney perkütan transluminal koroner anjiyoplasti ve 50 kontrol grubu olmak üzere toplam 150 hasta örnekleme alýnmýþtýr. Araþtýrmaya katýlmayý kabul eden deney ve kontrol grubundaki hastalara iþlem öncesi, Kiþisel Bilgi Formu, Durumluluk-Süreklilik Anksiyete Ölçeði doldurulmuþtur. Bu iþlemlerin tamamlanmasýnýn ardýndan deney koroner anjiyografi ve deney perkütan transluminal koroner anjiyoplasti grubunda yer alan hastalara iþlemden 30 dk önce müzik eþliðinde progresif kas gevþeme egzersizi uygulanmýþ, kontrol grubuna ise herhangi bir giriþimde bulunulmamýþtýr. Araþtýrmacý, deney grubuna yapýlan giriþimler sýrasýnda konuþmadan ve müdahale etmeden bireylerin yanýnda bulunmuþtur. Ýþlem sonrasý durumluluk-süreklilik anksiyete ölçekleri her üç gruba da iþlemden 30 dk sonra tekrar uygulanmýþtýr.
BULGULAR: Deney koroner anjiyografi ve deney perkütan transluminal koroner anjiyoplasti grubundaki bireylerin durumluluk-süreklilik anksiyete puan ortalamalarý deðerlerinde, müzik eþliðinde yapýlan progresif kas gevþeme egzersizi uygulamasý sonrasý düþüþ görülmüþ olup kontrol grubunun durumluluk-süreklilik anksiyete puan ortalamalarýnda herhangi bir deðiþiklik olmamýþtýr.
SONUÇ: Koroner anjiyografi ve perkütan transluminal koroner anjiyoplasti iþlemi öncesi kardiyoloji servisinde müzik eþliðinde uygulanan progresif kas gevþeme egzersizinin bireylerin anksiyete düzeylerini belirgin düzeyde azaltmasý nedeniyle kardiyoloji servisi rutinleri içinde yer almasý saðlanmalý, bu amaçla kardiyoloji servisinde primer uygulatýcýlar olarak hemþireler sorumluluk almalýdýrlar.

AMAÇ: Araþtýrma, kýrsal bir bölgede yaþayan 18-65 yaþ arasýndaki bireylerde ruhsal durumun saptanmasý ve iliþkili faktörleri incelemek amacýyla tanýmlayýcý olarak yapýldý.
YÖNTEMLER: Çalýþmanýn örneklemi, basit rastgele örnekleme yöntemi ile 190 birey üzerinden yürütüldü. Araþtýrmada bireylerin sosyodemografik ve saðlýk durumu ile ilgili özelliklerini deðerlendirmek için bilgi formu ve ruhsal durumunu belirlemek amacýyla 53 soruluk “Kýsa Semptom Envanteri (KSE)” kullanýldý. Analizlerde t testi, tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ve çoklu regresyon analizi yapýldý.
BULGULAR: Araþtýrma katýlan bireylerin KSE alt boyutlarýna göre en yüksek puan ortalamasýna sahip olan ruhsal belirtileri sýrayla, obsesif kompulsif bozukluk, kiþilerarasý duyarlýlýk, ek madde ve hostilite; en az puan ortalamasý olan ruhsal belirtiler ise fobik anksiyete, ve psikotizim olarak belirlendi. Global indekslerden Rahatsýzlýk Ciddiyet Ýndeksi (RCÝ) puaný düþük, Semptom Rahatsýzlýk Ýndeksi (SRÝ) ve Belirti Toplam Ýndeksi (BTÝ) puan ortalamalarý orta düzeye yakýn olarak belirlendi.Çoklu regresyon analizine göre RCÝ için; aylýk gelir ve çekirdek ailede yaþama, BTÝ için; gelir ve kronik hastalýða sahip olma, SRÝ içinse; aylýk gelir belirleyici faktörler olarak belirlendi.
SONUÇ: Araþtýrmada kýrsal alanda ruhsal hastalýklara iliþkin bulgularýn yaygýn olarak görüldüðü ve bu bulgularýn görülmesinde gelir, aile yapýsý gibi bazý sosyodemografik deðiþkenlerin belirleyici olduðu sonucuna ulaþýlmýþtýr.

AMAÇ: Toplum liderleri olarak muhtarlara verilen ruhsal hastalýða yönelik damgalama ile mücadele eðitiminin etkililiðini belirlemek amaçlanmýþtýr.
YÖNTEMLER: Araþtýrma, öntest-sontest kontrol grupsuz bir araþtýrmadýr. Veri toplama aracý olarak, Birey Tanýtým Formu, Bilge ve Çam (2008) tarafýndan geçerlilik ve güvenirliði yapýlan Ruhsal Hastalýða Yönelik Ýnançlar Ölçeði ve Bað ve Ekinci (2005) tarafýndan geçerlilik ve güvenirliði yapýlan Ruhsal Sorunlarý Olan Bireylere Yönelik Toplum Tutumlarý Ölçeði kullanýlmýþtýr. Etik kurul, araþtýrma yeri ve araþtýrmaya katýlmayý kabul eden muhtarlardan izinler alýndýktan sonra, eðitim öncesi veri toplama araçlarý uygulanmýþtýr. Damgalama ile mücadele eðitimi sonrasý ölçekler yeniden uygulanmýþtýr.
BULGULAR: Muhtarlarýn %72.2’sinin hizmet verdikleri bölgede ruhsal-psikolojik sorunu olan bireylerle nadiren karþýlaþtýðý, %66.7’sinin ise ruhsal problemi olan kiþilere giriþimde bulunmadýðý belirlenmiþtir. Muhtarlarýn %33.3’ünün akýl hastalýðý denince akýllarýna ilk gelen hastalýk olarak ‘Akli dengesini yitirmiþ, dengesizlik, delilik’ yanýtýný verdiði belirlenmiþtir. Ýyi Niyet Alt Ölçeði eðitim öncesi ve eðitim sonrasý puan ortalamalarý arasýnda istatistiksel olarak anlamlý farklýlýk saptanmýþtýr (Z=-2.350, p=0.019). Toplum Ruh Saðlýðý Ýdeolojisi Alt Ölçeði puan ortalamasýnýn eðitim sonrasý yükseldiði ve Utanma Alt Ölçeði puan ortalamasýnýn eðitim sonrasý düþtüðü saptanmýþtýr.
SONUÇ: Sonuç olarak muhtarlara uygulanan ruhsal hastalýða yönelik damgalama ile mücadele eðitiminin, muhtarlarýn bu hastalýklara yönelik utanma duygusu ve tutumlarýnda olumlu deðiþiklikler yapmasýndan dolayý etkili olduðu belirlenmiþtir.

Amaç: Bu araþtýrma hemþirelerin profesyonel deðerlerini ve etkileyen faktörleri belirlemek amacýyla tanýmlayýcý olarak yapýldý.
Gereç ve Yöntem: Çalýþmaya bir ilin Devlet Hastanesinde çalýþan, çalýþma kriterlerine uyan ve çalýþmayý kabul eden 120 hemþire alýndý. Araþtýrmanýn verileri tanýtým formu ve profesyonel deðerler ölçeði kullanýlarak toplandý.
Bulgular: Araþtýrma bulgularýna göre; hemþirelerin; %57.5’i 30-39 yaþ grubunda, %85.8’i kadýn, %79.2’si evli ve %56.7’si lisans mezunudur. Araþtýrmada hemþirelerin profesyonel deðerler puaný ortalamasý 90.7±14.7 olarak bulundu. Çalýþmada 40 yaþ ve üstü gruptakilerin, erkeklerin, bekâr olanlarýn, yüksek lisans yapanlarýn, idari görevi olanlarýn, dernek üyeliði bulunanlarýn, bilimsel toplantýlara katýlanlarýn ve profesyonel deðerler konusunda eðitim alanlarýn profesyonel deðerler ölçeði puanlarý daha yüksek bulundu fakat istatistiksel olarak bir anlamlýlýk saptanmadý (p>0.05).
Sonuç: Hemþirelerin profesyonel deðerler ölçeðinden aldýklarý puanlarýn orta düzeyin üzerinde olduðu belirlendi. Hemþirelere profesyonel deðerlerle ilgili eðitimlerin planlanmasý ve bu konuda daha kapsamlý araþtýrmalarýn yapýlmasý önerilmektedir.

AMAÇ: Bu çalýþma, þizofreni derneklerine gelen, ayaktan takip edilen þizofreni hastalarýnýn tedavi uyumunu ve etkileyen faktörleri belirlemek amacýyla gerçekleþtirildi.
YÖNTEMLER: Araþtýrmaya, Mart-Nisan 2013 tarihleri arasýnda, Ýstanbul’da bulunan dört Þizofreni Derneði’ne üye, 18-65 yaþlarý arasýnda, DSM-IV’e göre kronik þizofreni tanýsý almýþ ve ayaktan takip edilen 35 hasta katýldý. Çalýþmanýn verileri anket formu, Týbbi Tedaviye Uyum Oraný Ölçeði (TTUOÖ), Ruhsal Hastalýklarýn Ýçselleþtirilmiþ Damgalama Ölçeði (RHÝDÖ), Beck Biliþsel Ýçgörü Ölçeði (BBÝÖ) ve Çok Boyutlu Algýlanan Sosyal Destek Ölçeði (ÇBASDÖ) ile toplandý.
BULGULAR: Çalýþmaya katýlan hastalarýn yaþ ortalamasý 40.83±7.25, olup %85.7’si erkek ve %40’ý lise mezunudur. Katýlýmcýlarýn TTUOÖ puan ortalamalarý 6.8±1.20’dir. Cinsiyet, eðitim düzeyi, sosyal güvence sahibi olma ile TTUOÖ ortalama puaný gruplar arasýnda anlamlý fark bulunmazken, ekonomik durum ve TTUOÖ puan ortalamasý arasýnda anlamlý bir fark belirlendi. Hastalarýn toplam hastaneye yatýþ süresi ve hastalýk süresi ile TTUOÖ puan ortalamasý arasýnda iliþki saptanmadý. TTUOÖ ile RHÝDÖ, BBÝÖ ve ÇBASDÖ korelasyon bulunmazken, RHÝDÖ ve BBÝÖ arasýnda anlamlý pozitif korelasyon saptandý.
SONUÇ: Çalýþmaya katýlan þizofreni hastalarýnýn tedaviye uyumu düþük bulundu. Bu nedenle, ruh saðlýðý ve psikiyatri hemþirelerinin, þizofreni hastalarýnda tedaviye uyumu etkileyen faktörleri belirlemeleri ve toplum ruh saðlýðý alanýnda yapýlandýrýlmýþ programlarý uygulamalarý önerilebilir.

AMAÇ: Bu araþtýrma Türkiye’de kadýna iliþkin “namus” algýsýna yönelik üniversite son sýnýf öðrenci tutumlarýný ve bunu etkileyen faktörleri belirlemek amacýyla yapýlmýþtýr.
YÖNTEMLER: Kesitsel nitelikteki bu çalýþma 1 Mart-31 Mayýs 2008 tarihleri arasýnda Ankara ilinde bulunan sekiz üniversitede öðrenim gören ve çalýþmayý kabul eden 1167 kiþi (%5.17) ile yapýlmýþtýr. Çalýþma verileri, öðrencilerin tanýtýcý özelliklerini içeren Kiþisel Bilgi Formu ve Kadýna Ýliþkin Namus Anlayýþý Tutum Ölçeði” (KÝNATÖ) ile toplanmýþtýr.
BULGULAR: Çalýþmada, öðrencilerin genelinin özellikle erkek öðrencilerin evlilik öncesi kadýnýn cinsellik yaþamasýna karþý olduklarý ve cinsellik yaþanmadýkça flört etmeyi onayladýklarý belirlenmiþtir. Öðrencilerin kadýna iliþkin namus anlayýþýna yönelik tutumlarýný cinsiyet, mezun olduklarý lisenin türü ve anne-babanýn eðitim durumu gibi üç önemli faktörün etkilediði saptanmýþtýr. Kýz öðrencilerinin erkek öðrencilere, diðer tip (özel, anadolu, fen, düz) lise mezunu öðrencilerinin imam hatip lisesi mezunu öðrencilerine ve anne-babanýn eðitim durumu yüksek olan öðrencilerin anne-babasýnýn eðitim durumu düþük olan öðrencilerine göre kadýna iliþkin “namus” algýsýna yönelik tutum puanlarýnýn daha yüksek olduðu görülmüþtür.
SONUÇ: Çalýþma bulgularý namus kavramýnýn kadýnlar için evlilik öncesi ve evlilik dýþý cinsel iliþkinin olmamasý anlamýna geldiði, özellikle erkek öðrenciler arasýnda bekâretin büyük önem taþýdýðýný göstermektedir. Ayrýca bulgular öðrencilerin tutumlarýnýn oluþmasýnda, üniversite eðitiminden çok ailenin ve toplumun “namus kültürünün” kritik rol oynadýðýný ortaya koymuþtur.

Dayanýklýlýk, yaþanan travmatik olaylarýn ardýndan, kiþinin kendini toparlama ve yeni yaþamýna uyum saðlama gücü olarak tanýmlanmaktadýr. Ayný travmatik olaylarý yaþayan kiþilerin, olay sonrasýndaki ruhsal sýkýntýlarý ve bunlarýn yoðunluðu birbirinden farklý olabilmektedir. Bu farklýlýkta ve iyileþmede dayanýklýlýk önemli bir role sahiptir. Dayanýklýlýk; özgüven, esneklik, eleþtirel düþünme, yenilikçilik, yüksek farkýndalýk gibi pek çok beceri ve özelliði içeren yaratýcýlýk ile doðrudan iliþkilidir. Yaratýcýlýk, dayanýklýlýðý artýrmaktadýr. Hemþireler, iþ yaþamýnda sýklýkla, stresli yaþam olaylarýný deneyimlemekte ve/veya tanýk olmaktadýr. Bu durum hemþirelerin dolaylý olarak travmatize olmasýna neden olmaktadýr. Özellikle de toplum tarafýndan damgalanan, kendilerini ifade etmekte zorluk yaþayan, travmatik yaþam öyküleri olan hastalarla çalýþan, ruh saðlýðý ve hastalýklarý hemþireleri için dolaylý travma önem taþýmaktadýr. Dolayýsýyla hem ruh saðlýðý ve hastalýklarý hemþirelerinin ruhsal saðlýklarýnýn korunmasý, güçlenmesi hem de travmatik deneyimleri olan kiþilere uygun yaklaþýmlarda bulunabilmeleri için dayanýklýlýklarýnýn ve yaratýcýlýklarýnýn geliþtirilmesi gerekmektedir. Bu makalede, bu iki kavramýn ruh saðlýðý ve hastalýklarý hemþirelerinde hem kendileri hem de hastalarý için önemine ve kavramlar arasýndaki iliþkiye dikkat çekilmesi amaçlanmýþtýr.