OBJECTIVE: The purpose of the study was to develop a scale in order to measure perceived self-efficacy beliefs of high school students regarding protecting themselves from substance abuse.
METHODS: 1100 ( 526 female, 524 male) high school students participated in the validity and reliability studies. Content analysis and exploratory factor analysis was applied in validity study. Item discriminations were tested and determined the reliability of scale Cronbach Alpha internal consistency coefficient were calculated.
RESULTS: Self-Efficacy for Protecting Substance Abuse Scale was explained 50.3% of the total variance. The scale was composed of 24 items with four factors and one control item. Regarding to experts’ opinion sub scales were named as Staying Away from Drugs/ Stimulant Drugs- General (12 items), Staying Away From Drugs/ Stimulant Drugs- Under Pressure (4 items), Help-Seeking about Drugs/ Stimulant Drugs (4 items), Supporting a Friend about Drugs/ Stimulant Drugs (3 items). Cronbach internal consistency coefficient of the whole scale was found to be.81. Internal consistency of sub scales were ranged.45-.87. Test-retest correlation was significantly positively correlated (p<0.001).
CONCLUSION: These results suggest that 24-item scale for high school students is a reliable and valid measure with four sub-scales. We advocate further research to find out the validity of the scale among individuals from different socioeconomic and education settings. Finally, Self-Efficacy for Adolescences Protecting Substance Abuse Scale may provide useful practical information to measure effectiveness of substance abuse prevention programmes.
AMAÇ: Bu çalışmanın amacı lise öğrencilerinin madde bağımlılığından korunmaya ilişkin öz-yeterlik algılarını ölçmede kullanılabilecek bir ölçek geliştirmektir.
YÖNTEMLER: Ölçeğin geçerlilik ve güvenirlik çalışmaları 1100 (526 kız, 574 erkek) öğrencinin katılımıyla gerçekleştirildi. Ölçek geliştirme çalışmasında kapsam analizi ve açımlayıcı faktör analizine başvuruldu, madde ayırt edicilikleri belirlendi ve Cronbach Alpha güvenirlik sayısı hesaplandı.
BULGULAR: Çalışma sonunda toplam varyansın 50,3’ünü açıklayan dört alt boyut ve bir kontrol maddesi olmak üzere 24 maddeden oluşan bir ölçek elde edildi. Alt boyutlar uzman görüşüne dayanılarak Uyuşturucu/Uyarıcı Maddelerden Uzak Durma (12 madde), Baskı Altında İken Uyuşturucu/Uyarıcı Maddelerden Uzak Durma (4 madde), Uyuşturucu/Uyarıcı Maddeler Konusunda Yardım Arama (4 madde), Uyuşturucu/Uyarıcı Maddeler Konusunda Arkadaşına Destek Olma (3 madde) olarak isimlendirildi. Ölçeğin toplam iç tutarlılık katsayısının (Cronbach’s) 0.81 olduğu bulundu. Alt boyutların iç tutarlık katsayıları 0.45 ile 0.87 arasında değişti. Test tekrar test korelâsyonu pozitif yönde anlamlı derecede ilişkili (p<0.001) bulundu.
SONUÇ: Sonuçlar 24 madde ve dört alt boyutu olan ölçeğin lise öğrencileri için geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. Farklı sosyoekonomik ve öğrenim düzeylerinde geçerlik güvenirlik çalışmalarının yapılması önerilmiştir. Sonuç olarak Ergenler İçin Madde Bağımlılığından Korunma Ölçeği madde bağımlılığı önleme programlarının etkinliğini ölçmede yararlı pratik bilgiler sağlayabilir.