Hemşirelik Öğrencileri İçin Algılanan Stres, Biyo-psiko-sosyal Cevap ve Stresle Başetme Davranışları Ölçeklerinin Türkçeye Uyarlanması

Amaç: Bu araştırma hemşirelik lisans öğrencilerinin klinik uygulamalar sırasında algıladıkları stres türü ve derecesini, strese verdikleri biyo-psiko-sosyal cevapları ve stresli durumlarla baş etme davranışlarının belirlenmesi için geliştirilen algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirliğini test etmek amacı ile yapılmıştır
Yöntem: Metodolojik tipteki araştırmanın örneklemini hemşirelik lisans programında öğrenim gören öğrenciler oluşturmuştur. Hemşirelik öğrencileri için algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin Türk diline uyarlaması yapıldıktan sonra, geçerlik için açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizi, güvenirliği için iç tutarlık analizleri kullanılmıştır.
Bulgular: Analiz sonucunda algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin Kaiser- Meyer-Olkin değerleri sırası ile 0.94, 0.93, 0.87 olarak belirlenmiştir. Algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin Barlett testi sonucuna göre elde edilen ki-kare değerinin anlamlı olduğu görülmüştür. Algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ölçeklerinin Cronbach’s alfa güvenirlik katsayıları 0.67 – 0.93 arasında değerler alırken, Stresle Baş Etme Davranışları ölçeğinin iki alt boyutunun Cronbach’s alfa değerleri katsayıları (0.04 – 0.40) bulunmuştur.
Sonuç: Türkçe’ye uyarlaması yapılan algılanan stres, biyo-psiko-sosyal cevap ve stresle baş etme davranışları ölçeklerinin hemşirelik lisans öğrencilerinin klinik uygulamaları sırasında yaşadıkları stresi, strese verdikleri cevapları ve baş etmelerinin belirlenmesi için kullanılabilecek geçerli ve güvenilir bir araçtır. Geniş örneklemlerde denenmesi ve hemşirelik öğrencilerinin yaşadıkları stresin belirlenmesine yönelik çalışmalarda kullanılması önerilir.

The Turkish Adaptaion of Perceived Stress Scale, Bio-Psycho-Social Response and Coping Behaviours of Stress Scales For Nursing Students

Purpose: This research has been performed in order to test the validity and reliability of Turkish form of three scales developed for determining the type and degree of stress perceived by the nursing undergraduates during clinical practices, their bio-psycho-social responses against stress and their behaviors for overcoming stress.
Method: Students of nursing undergraduate program have composed the sample of methodological type research. After the adaptation of perceived stress scale, bio-psycho-social response and coping behaviours of stress scales for nursing students to Turkish language, exploratory and confirmatory factor analysis has been used for validity, and consistency analysis has been used for reliability.
Findings: As the result of analysis, the Kaiser- Meyer-Olkin values of the perceived stress scale, bio-psycho-social response and coping behaviours of stress scales have been determined as 0.94, 0.93, 0.87 respectively. For perceived stress scale, bio-psycho-social response and coping behaviours of stress scales, it has been observed that the chi-square value obtained as per the result of Barlett test was meaningful. While Cronbach’s Alpha reliability coefficients of the perceived stress scale, bio-psycho-social response had values in between 0.67 – 0.93, the Cronbach’s Alpha coefficients of the two sub dimensions of the Scale Regarding Behavior for Overcoming Stress have been found as (0.04 – 0.40).
Result: Perceived stress scale, bio-psycho-social response and coping behaviours of stress scales which are adapted to Turkish are valid and reliable tools which may be used to determine the stress encountered by nursing undergraduate students during clinical practices, their response against stress and how they overcome it. It is suggested to be used on different samples and in studies intended to determine the stress encountered by nursing students.