Türkiye’de radyasyon onkolojisi hemşirelerinde mesleki otonomi, iş doyumu ve işle ilgili özellikler arasındaki ilişki

GİRİŞ ve AMAÇ: Bu çalışma, Türk radyasyon onkolojisi hemşirelerinin otonomi düzeyi, iş doyumu ve işle ilgili özellikleri arasındaki ilişkiyi ortaya koymak amacıyla yapılmıştır.
YÖNTEM ve GEREÇLER: Bu tanımlayıcı, kesitsel çalışma, üniversite, devlet ve özel hastanelerde görev yapan 138 radyasyon onkolojisi hemşiresinin katılımı ile gerçekleştirilmiştir. Veriler, demografik özellikler ve 30-maddeli Hemşirelik Aktivite Ölçeği’ni içeren soru formu kullanılarak elde edilmiştir. Hemşirelerin mesleki otonomi ve iş doyumu algısı üzerine etki eden etmenler çoklu lojistik regresyon analizi ile incelenmiştir.
BULGULAR: Radyasyon onkolojisi hemşirelerinin mesleki otonomi algısı ve iş doyumu orta düzeyde bulunmuştur. Hemşirelerin mesleki otonomisi üzerine deneyim, yönetici/eğitimci olma ve eğitimin etkili olduğu (sırasıyla OR: 2.90, 2.62, 2.56) belirlenmiştir. Hemşirelerin iş doyumuna ise çalıştıkları hastane türü, algılanan profesyonel otonomi düzeyi ve çalıştıkları pozisyonun etkili olduğu (sırasıyla OR: 4.05, 3.23, 2.35) ortaya konmuştur.
TARTIŞMA ve SONUÇ: Genel olarak radyasyon onkolojisi hemşirelerinin algıladığı mesleki otonomi ve iş doyumunun orta düzeyde olması ve lisans/lisansüstü düzeyde eğitim almış hemşirelerin otonomi düzeyini diğerlerine göre düşük algılaması önemli bir sorundur. Bu durum, iş stresine ve tükenmişliğe yol açabileceğinden, sağlık ve hemşirelik yöneticilerinin, radyasyon onkolojisi hemşirelerinin yaptıkları işin gerekleri ve sorumluluklarına uygun olacak şekilde yetkilerini artırmaları önerilir.

The relationship between work-related variables, job satisfaction, and perceived professional autonomy of radiation oncology nurses in Turkey

INTRODUCTION: This study analyzed the relationship between work-related variables, job satisfaction, and perceived professional autonomy in Turkish radiation oncology nurses.
METHODS: This descriptive cross-sectional study was conducted with 138 radiation oncology nurses employed at university, public, and private hospitals. Data were collected using a data collection form that included demographic variables and the 30-item Nursing Activity Scale. Multiple logistic regression analysis was used to evaluate the impact of independent variables on the perceived professional autonomy and job satisfaction of nurses.
RESULTS: The nurses’ perceptions of professional autonomy and job satisfaction were moderate. Experience, being a ward head/outpatient clinic nurse, and training affected the level of professional autonomy of nurses (OR: 2.90, 2.62, and 2.56, respectively). Additionally, the type of hospital, perceived level of professional autonomy, and position affected the level of job satisfaction (OR: 4.05, 3.23, and 2.35, respectively).
DISCUSSION AND CONCLUSION: Radiation oncology nurses with a moderate level of professional autonomy and job satisfaction and those completing undergraduate and graduate education perceived lower levels of autonomy than other nurses did, indicating a significant clinical problem. It is recommended that healthcare and nursing directors increase radiation oncology nurses’ professional autonomy based on job requirements and responsibilities because low autonomy may cause job stress and burnout.